Forum voor Democratie: Structuurvisie “Emmen, Windenergie”

Gepubliceerd op: 13 juni 2022 14:06

De fractie van Forum voor Democratie heeft op 13 juni vragen gesteld over de Structuurvisie "Emmen, Windenergie".

'In 2014 heeft de Provincie Drenthe de regie rondom uitvoering van het Regieplan Windenergie Drenthe overgedragen aan de Gemeente Emmen, zie Statenstuk 2020-928 (pagina 62, bij 4.4.1).

Daarover de volgende vraag:

  • In hoeverre heeft de Provincie nu nog zicht op en regie over de uitvoering van het plan "Emmen, Windenergie? Toelichting: In gemeentelijke structuurvisie "Emmen, Windenergie", stelt de gemeente Emmen in hoofdstuk 3.3 doel, dat: "De gemeente streeft in de eerste plaats naar een beperking van hinder en gezondheidsrisico's voor omwonenden. Om deze reden wordt een zo groot mogelijke afstand tussen woongebieden en windmolens aangehouden. Bij de ontwikkeling van de structuurvisie is onder meer rekening gehouden met: - de uitkomsten van het planMER); - Gebiedsproces deel I van Platform Windkracht 3 (januari - mei 2015); - Zienswijzen op de ontwerp-structuurvisie en het bijbehorend planMER; - de uitkomsten uit het Gebiedsproces van Platform Windkracht 3 en het planMER. Gebiedsproces deel II van Platform Windkracht 3 (november 2015 - maart 2016) ; - Het onderzoek naar mogelijkheden windenergie voor zoekgebied Tuinbouwgebied Klazienaveen (april 2016); - De Deskundigentoets (april 2016);"

Nu blijkt uit een uitleg van de Raad van State ter zake het Nevele-arrest (C-24/19 - A e.a. (Windturbines in Aalter en Nevele) Arrest van het Hof (Grote kamer) van 25 juni 2020) dat: "Voor de algemene normen voor geluid, slagschaduw en veiligheid die in Nederland gelden voor de bouw en het gebruik van windturbines moet op grond van het Europese recht een beoordeling worden gemaakt van de gevolgen voor het milieu. De regering zal nu zo'n milieubeoordeling moeten maken. Tot die tijd mogen deze algemene normen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet worden gebruikt voor windturbineparken". Forum voor Democratie kan in de gehele structuurvisie geen beoordeling vinden van de gevolgen die de plaatsing van de geplande – en gerealiseerde – windturbines hebben op het milieu.
Naar aanleiding van de bovenstaande alinea de volgende vragen:

  • Heeft de gemeente Emmen conform artikel 3 lid 2 sub a van de SMB-richtlijn een planmilieueffectrapport gemaakt van alle plannen en programma's die aan alle geplande en gerealiseerde windturbines met een aanzienlijke milieueffecten op de omgeving? Zo ja, dan ontvangt Forum voor Democratie deze graag per ommegaande. Zo nee, waarom niet?

De Raad van State heeft bovendien gesteld dat tot de tijd dat de regering zo'n milieubeoordeling heeft gemaakt de algemene normen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet mogen worden gebruikt voor windturbineparken. Dit volgt uit een tussenuitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 30 juni 2021. De uitspraak gaat concreet over het bestemmingsplan 'Windpark Delfzijl Uitbreiding 2020' en de omgevingsvergunning voor de bouw van zestien windturbines in Delfzijl.
Hierover nu de volgende vragen:

  • Wat betekent het oordeel van de Raad van State dat de algemene normen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet mogen worden gebruikt voor windturbineparken, voor de inmiddels gerealiseerde en nu nog te bouwen windturbines binnen de Provincie?
  • Zijn de werkzaamheden aan de te bouwen windturbines al gestaakt? Zo nee, op grond van welke wettelijke grondslag meent de Provincie Drenthe, als bevoegd gezag, te mogen doorgaan met de bouw van de windturbines?
  • Mochten kosten voortvloeien uit het ontbreken van de planMer, op welke wijze zal de Provincie, als bevoegd gezag, deze kosten gaan verantwoorden?

In beleidsstukken van de gemeente en de achtergrond informatie (NL.IMRO.0114.Zaak201859015-V701) staat in bijlage 7-1 (https://ro.emmen.nl/imro2008/NL.IMRO.0114.Zaak201859015-V701/b_NL.IMRO.0114.Zaak201859015-V701_tb7.pdf) de toelichting op de aanvraag omgevingsvergunning 14 windturbines.
Over dit stuk hebben wij in het kader van de huidige situatie de volgende vragen:

  • Op pagina 14 van bovengenoemd document staat in hoofdstuk 3.1.2 dat er 14 identieke turbines geplaatst zullen worden. Welteverstaan: Siemens 4.2MW; Siemens 3.6MW; Nordex 3.6MW. Wat is de opvatting van de Provincie over het feit dat er op dit moment ook afwijkende turbines worden geplaatst van het type Nordex 3.9MW? Is de Provincie het met Forum voor Democratie eens dat er dan niet langer gesproken kan worden over identieke molens?
  • Op pagina 11 van ditzelfde document onder hoofdstuk 2.2 staat dat er een aanpassing moet plaatsvinden in de milieuvergunning van Motodrôme, gezien windturbine 8 op het terrein van Motodrôme is gepositioneerd. Is er een nieuwe milieuvergunning afgegeven? Zo ja, dan ontvangt Forum voor Democratie hiervan graag per ommegaande een afschrift. Zo nee, waarom niet en waaruit moet dan blijken dat afgegeven vergunning uit 2008 rechtsgeldig is combinatie met de nu te plaatsen/geplaatste windturbine?

Nog los van het feit of de normen die door de Raad van State in haar uitspraak nu wel of niet zijn meegewogen, blijft het stil als het gaat om de gezondheidsrisico's voor omwonende(n) van windturbines. Hierbij kan het idee zijn dat deze gezondheidsrisico's zich pas op lange termijn openbaren en nu niet als "voorzienbaar" te hoeven worden meegewogen. In de zaak Taskin v. Turkije (uitspraak 10 november 2004 Taşkın and Others v. Turkey; application no. 46117/99) heeft het EHRM beslist dat een algemeen erkend (en dus voorzienbaar) gezondheidsrisico voldoende is voor een beroep op artikel 8 EVRM, ook indien het gevaar zich pas op een termijn van decennia zal voordoen. Dit betekent concreet dat de gemeente Emmen alle voorzienbare gezondheidsrisico's voor
omwonenden moet meewegen. De voorzienbaarheid vloeit voort uit o.a. de wetenschappelijk onderbouwde opinie van de GGD (https://ggdleefomgeving.nl/omgeving/windmolens/windmolens-engezondheid) en het onderzoek van het RIVM (Klimaatakkoord: effecten van nieuwe energiebronnen op gezondheid en veiligheid in Nederland | RIVM) die beiden waarschuwen voor gezondheidsrisico's voor mensen die wonen in de omgeving van een windturbine.
Hierover de vragen:

  • Heeft de Provincie kennisgenomen van de waarschuwingen van zowel de GGD als van het RIVM?
  • Heeft de Provincie er zicht op, hoe de gezondheidsrisico's voor omwonenden zich op de middellange (5 tot 10 jaar) en lange termijn (langer dan 10 jaar) zullen gaan ontwikkelen.
  • Het College van Emmen is als bevoegd gezag in eerste aanleg aanspreekbaar voor het Windpark Pottendijk. Vanuit de positie van de Provincie als overkoepelend orgaan en als bevoegd gezag voor de luchtveiligheid, kan zij aan de Gemeente Emmen aanzeggen om de bouw stil te leggen. Daarom de vraag: Is de Provincie bereid dit ogenblikkelijk te doen? Zo nee, waarom niet?
  • In dit kader vraag Forum voor Democratie zich ook af hoe de gemeente Emmen de internationale en grondwettelijke bepalingen terzake de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de kwaliteit van het leefmilieu heeft meegewogen. Concrete vragen: Artikel 168 Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie stelt in lid 1 dat bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie en de lidstaten een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid wordt verzekerd. Op welke manier wordt aan deze bepaling met directe werking voldaan in het door de gemeente / Provincie (naar aanleiding van het in vorige vraag) genomen besluit? 12. Handvest Grondrechten Europese Unie: Art. 37 Hv (Handvest) pleit voor een hoog niveau van milieubescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu. Op welke manier wordt aan deze bepaling met directe werking voldaan in het door de Provincie genomen besluit?
  • Het Europees Verdrag Rechten van de Mens (EVRM) bepaalt in art. 2 EVRM: Recht op leven dat de overheid het leven van haar burgers actief moet beschermen. Nu de windturbines schade aan de gezondheid kunnen opleveren, dan wel dat dit niet kan worden uitgesloten, vraag Forum voor Democratie  zich af op welke manier aan deze bepaling voldaan wordt in het door de Provincie genomen besluit?
  • Het Europees Verdrag Rechten van de Mens (EVRM) bepaalt in art. 8 EVRM: Bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Nu windturbines onmiskenbaar inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer, is Forum voor Democratie benieuwd naar de overwegingen van de Provincie om deze invasieve techniek te gebruiken in plaats van een methode die minder invasief is voor de omwonenden?

De bescherming van de volksgezondheid dient op grond van de EU-richtlijnen centraal gesteld te worden. Het Pottendijkplan mag niet het bestaande beschermingsniveau voor gezondheid en milieu aantasten o.g.v. de SMB- en andere EU-richtlijnen.
Deze informatie is op 30 maart jl. door de Stichting Democratisch Energie Initiatief geagendeerd bij de VNG-directie waar de burgemeester van Emmen bestuurssecretaris van is. Vanuit deze erkenning heeft de VNG-directie aangegeven loyaal het Unierecht (= EU-richtlijnen en EU-verdrag) te zullen uitvoeren.

  • Hoe gaat de Provincie vanuit haar functie als toezichthouder controleren dat het college van Emmen uitvoering geeft aan het Unierecht geeft met betrekking tot de veiligheid en de gezondheidsbescherming van de aangrenzende bewoners van de windparkplannen in Emmen, en in het bijzonder het windpark Pottendijk?

dhr. H. Velzing
dhr. J. Bos
Statenfractie FvD Drenthe '